کار و اعتیاد:
سوء مصرف مواد مخدر میتواند تاثیرات بسیاری بر روی کار و زندگی افراد داشته باشد. این امر میتواند از روابط بین همکاران و تیمهای کاری، تا کیفیت کار و بهره وری را تحت تاثیر قرار دهد. در ادامه برخی از تاثیرات سوء مصرف مواد بر روی کار و اعتیاد را بررسی میکنیم:
- کاهش عملکرد کاری: استفاده از مواد مخدر، میتواند تاثیرات بسیاری بر روی عملکرد کاری داشته باشد. ممکن است که فرد معتاد، بخشی از وظایف خود را از دست بدهد یا کارایی خود را کاهش دهد که این امر میتواند به کاهش بهره وری و در نتیجه کاهش تولید و سودآوری منجر شود.
- کاهش کیفیت کار: سوء مصرف مواد مخدر، میتواند تاثیرات بسیاری بر روی کیفیت کار فرد داشته باشد. به عنوان مثال، یک کارمند معتاد ممکن است که نتواند تمرکز کافی برای انجام کار خود داشته باشد و به اشتباهاتی در کار خود بیفتد.
- اختلال در روابط کاری: سوء مصرف مواد مخدر، میتواند باعث اختلال در روابط کاری فرد با همکاران و مدیرانش شود. این امر میتواند باعث بروز ناهنجاریها در روابط کاری شود که میتواند تاثیرات بسیاری بر روی کیفیت کار و بهره وری داشته باشد.
- افزایش هزینهها: سوء مصرف مواد مخدر، باعث افزایش هزینههای کارفرمایان و بیمهگران میشود شامل هزینههای مربوط به بیمارستان، درمان، مراقبت و پیشگیری های بعدی
سوءمصرف مواد یعنی چه؟
سوءمصرف مواد به مصرف موادی اشاره دارد که باعث ایجاد مشکلات جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی برای فرد و جامعه میشود. این مواد میتوانند شامل مواد قانونی مانند الکل و داروهای تجویزی، و یا مواد غیرقانونی مانند مواد مخدر باشند. در سوءمصرف مواد، فرد بیش از حد مجاز مواد را مصرف میکند و بدون توجه به مشکلات احتمالی ادامه میدهد که ممکن است به مشکلات شدیدی مانند اعتیاد، بیماریهای جسمی و روانی، خطرات اجتماعی و اقتصادی منجر شود.
معضلات اعتیاد چیست؟
معضلات اعتیاد شامل مشکلات جسمی و روانی است که با مصرف مواد مخدر به وجود میآیند. به عنوان مثال، در صورت مصرف مواد مخدر بهطور مداوم و بدون نظارت پزشکی، مشکلات جسمی مانند اختلالات در کبد، قلب، ریهها و مغز ایجاد میشود. علاوه بر این، افراد ممکن است با مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، خودکشی و اختلالات خواب مواجه شوند. به طور کلی، معضلات اعتیاد میتواند به شکل جدی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد و در برخی موارد میتواند منجر به مرگ فرد شود.
اعتیاد چه تاثیری در محیط های کاری می گذارد؟
سوءمصرف مواد و اعتیاد میتواند تأثیرات مختلفی در محیط کاری داشته باشد. در ادامه به برخی از این تأثیرات اشاره میشود:
1- کاهش بهرهوری: اعتیاد کارکنان ممکن است باعث کاهش کارایی و تأخیر در انجام کار شود، به دلیل کاهش توجه و تمرکز، خطاهای بیشتر و کاهش توانایی حل مسائل پیچیده.
2- افزایش غیبت: افرادی که با مشکل اعتیاد روبرو هستند، ممکن است بیشتر غیبت کاری کنند، به دلیل عدم توانایی به صورت منظم در محیط کاری حضور داشته باشند.
3- خطرات برای سلامتی: مصرف مواد مخدر ممکن است منجر به بروز بیماریهای فیزیکی و روانی شود، که میتواند تأثیرات جدی بر سلامتی و عملکرد کارکنان داشته باشد.
4- خطرات ایمنی: افرادی که با مشکل اعتیاد به مواد مخدر مواجه هستند، ممکن است در محیط کاری خطرات ایمنی را برای خود و دیگران ایجاد کنند. به عنوان مثال، مصرف مواد مخدر میتواند باعث کاهش توجه و تمرکز شود و خطراتی مانند تصادفات و ناپایداریهای کاری را افزایش دهد.
5- هزینههای اقتصادی: سوء مصرف مواد مخدر ممکن است با هزینههای بالایی برای محیط کاری همراه باشد، از جمله هزینههای مربوط به مراقبت های پزشکی، خسارتهای درآمدزایی، هزینههای قانونی و بیمه، و هزینههای اضافی مربوط به برنامههای پیشگیری و مبارزه با سوءمصرف مواد.
پیشگیری از اعتیاد یعنی چه؟
پیشگیری از اعتیاد به مجموعه ای از رویکردها، فرآیندها و برنامه هایی گفته میشود که به منظور کاهش شانس ابتلا به اعتیاد و همچنین کاهش شانس بازگشت به اعتیاد، انجام میشود. پیشگیری از اعتیاد، از مهمترین استراتژی های کاهش ضرر در سطح فردی و جامعهای است که به منظور ایجاد محیط های سالم و پایدار، کاهش زیانهای اجتماعی و حفظ سلامتی و رفاه افراد انجام میشود. به عنوان مثال، آموزشهای اطلاعاتی درباره اعتیاد، پیشگیری از محرک های اعتیادآور در محیط کار، ایجاد فرهنگ کاری سالم، بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی و غیره از جمله اقدامات پیشگیرانه در کاهش خطر ابتلا به اعتیاد به شمار میآیند.
هدف برنامه های پیشگیری از اعتیاد چیست؟
هدف اصلی برنامههای پیشگیری از اعتیاد، جلوگیری از سوء استفاده و اعتیاد به مواد مخدر و همچنین کاهش آسیبهای اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و روانی ایجاد شده از طریق این مشکل است. این برنامهها سعی دارند با افزایش آگاهی و دانش مردم درباره خطرات سوء مصرف مواد مخدر، پویایی و قدرت اراده شان را برای جلوگیری از استفاده از این مواد، افزایش دهند. همچنین با ارائه آموزشهای موثر به دانشجویان، کارکنان، خانوادهها و جامعه محل کار و زندگی، برنامههای پیشگیری از اعتیاد تلاش میکنند تا از پیشرفت این مشکل در جامعه جلوگیری کنند و برای ایجاد یک جامعه سالم، پایدار و بهبود یافته، تلاش میکنند.
اعتیاد (addiction) به عنوان یک وضعیت بیماریزایی تعریف میشود که با ناتوانی در کنترل مصرف مواد و ایجاد تحمل به آنها، بروز علائم جسمانی و روانی غیرمنتظره و اختلالات زیست شناختی همراه است. وابستگی (dependency) نیز به معنی بستگی به مصرف یک ماده و تلاش برای پیشگیری از بروز علائم سایر ترکیبات مختلف، مانند علائم بیماری، تشنج، تعریق و غیره است. سوء مصرف مواد (substance abuse) به هر گونه مصرف غیرمعمول موادی مانند الکل، دخانیات، مواد مخدر و داروهای روانگردان برای رسیدن به اثرات روانی و جسمانی گفته میشود. در کل، اعتیاد یک وضعیت طبیعی نیست و ممکن است باعث تغییرات عمیق در کیفیت زندگی شخص و افراد اطرافش شود.
ملاک های تشخیصی پذیرفته شده وابستگی به مواد مخدر:
معیارهای تشخیصی پذیرفته شده وابستگی به مواد مخدر شامل موارد زیر میباشد:
- تحمل: نیاز به مصرف مقدار بیشتری از مواد مخدر برای تجربه تأثیرات مشابه.
- علاقه شدید: تلاش برای کسب و کاربرد مواد مخدر بیش از حد معمول و تحمل هزینههای جانبی از جمله مالی و اجتماعی.
- عدم کنترل: عدم توانایی در کنترل استفاده از مواد مخدر و جلوگیری از آسیب رساندن به خود و دیگران.
- مصرف مداوم: مصرف مواد مخدر به صورت مداوم یا دورهای با انقطاعات کوتاه.
- تأثیرات منفی: تأثیرات منفی بر روی زندگی شخص، کار و ارتباطات او با دیگران، همچون کاهش عملکرد کاری، مشکلات روابطی، بروز بیماریهای جسمانی و روانی، و غیره.
این معیارها برای تشخیص وابستگی به مواد مخدر در نظام DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی) استفاده میشوند.
ملاک های تشخیصی برای سوء مصرف مواد مخدر شامل موارد زیر است:
- مصرف مواد مخدر به صورت مکرر و مداوم، به صورتی که باعث مشکلات جدی در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی شود.
- ناتوانی در کنترل مصرف مواد مخدر، مثلاً توانایی متوقف کردن مصرف در مواقع مختلف یا تلاش های مکرر برای ترک کردن مصرف.
- تحمل نسبت به مواد مخدر، به معنای نیاز به مصرف مقادیر بیشتری از مواد مخدر برای به دست آوردن تأثیر مطلوب.
- علائم قطعی مانند عدم توانایی در انجام کارهای روزمره، مشکل در برقراری روابط اجتماعی، تحریک پذیری و عصبانیت.
این ملاک ها برای تشخیص سوء مصرف مواد مخدر بر اساس دستورالعمل های روانپزشکی و پزشکی به کار می روند. همچنین در تشخیص سوء مصرف مواد، باید با مصرف مسئولانه و قانونی مواد مخدر، مانند مصرف پزشکی مواد مخدر، تمایز قائل شد.
مقالهٔ حاضر توسط تیم فراتاک تهیه شده است.
لازم به ذکر است که اگر در زمینه اعتیاد مشکل یا سوالی دارید، می توانید با جستجو در سایت فراتاک و انتخاب درمانگری که در این زمینه تخصص و سابقه درمان کافی دارد، به صورت آنلاین مشورت یا درمان دریافت نمایید.